Elly Pastoor, voorzitter van SUN Groningen en Drenthe, heet alle aanwezigen welkom. De bijeenkomst staat deze keer in het teken van het tienjarig bestaan van SUN en natuurlijk ook van de armoede in Groningen en Drenthe. Zij merkt op dat er geen enkele reden is voor een feestje, en dat we beter kunnen stilstaan bij de toenemende armoede. Zij stelt kort een aantal aanwezigen voor en deelt in dat kader ook mee dat Denise Harleman van Collectief Kapitaal uit Rotterdam vandaag helaas niet aanwezig kan zijn. Over Denise Harleman en haar bijzondere initiatief later meer. Elly geeft de microfoon aan Tjeerd van Dekken, lid van Gedeputeerde Staten.
Tjeerd opent de bijenkomst, in tegenstelling tot vorig jaar, nu in levenden lijve. Hij merkt op dat het onderwerp ‘financiën’ in deze historische zaal al eeuwenlang op de agenda staat, en dat het wel erg navrant is dat de armoede in Nederland, en dus ook in Groningen, nu zo groeit. De sterk gestegen kosten van energie spelen daarbij een grote rol. Hij memoreert dat momenteel in Groningen de bestaanszekerheid – en door de aardbevingen ook de veiligheid – op het spel staan. Op 28 september hebben Provinciale Staten van Groningen uitgesproken dat de gaswinning in de provincie naar nul moet en dat energiearmoede moet worden bestreden. Tot slot spreekt hij zijn waardering en trots uit voor wat SUN Groningen en Drenthe de afgelopen jaren aan werk heeft verzet. Alice Faber, ook dit jaar weer de spreekstalmeester, dankt Tjeerd voor de opening.
Alice vraagt naar wat de genodigden zoal bijeen gekrast hebben op hun ontvangen krasloten. Niemand blijkt echter in de prijzen te zijn gevallen. Daarom kondigt Alice aan dat er alsnog een bedrag van €500,- gaat naar LIMOR, de organisatie die ook in de provincie Groningen – volgens het concept ‘Opvangen, aanpakken, loslaten’ – nuttige ondersteuning biedt bij allerhande maatschappelijke problemen.
Zij geeft de microfoon over aan Jan de Jong en Ernst Ottens. Deze twee oude rotten zijn vanaf het begin nauw betrokken geweest bij SUN Groningen. Ze vertellen beurtelings een stuk van de geschiedenis. De oprichting van Stichting Urgente Noden Groningen vindt plaats op 7 juni 2012. Groningen was niet geheel onverwacht de eerste deelnemende gemeente, want Elly Pastoor was toen onze wethouder van Sociale Zaken. Bestuursleden van het eerste uur waren Jan de Jong, Andries de Jong (geen familie), Anja Aaldering, Gea Haak, Truus Dolstra en Bert van Putten. Niet veel later kwamen daar Ernst Ottens en Pim de Bruyne bij. De kersverse stichting startte met het werven van andere gemeenten. Inmiddels nemen bijna alle gemeenten in Groningen deel; alleen Veendam en Westerwolde lijken vooralsnog onvermurwbaar. Maar wie weet…
Verder moest SUN Groningen natuurlijk aan de slag met het opbouwen van vermogen, fondsen werven, convenanten afsluiten en in toenemende mate aanvragen afhandelen. De medewerkers Kundien van Loo, later Petra Yntema, en Iris van der Heide hebben daar hard aan getrokken. Vanaf 2016 handelt SUN Groningen ook de aanvragen van het Hazewinkelfonds af. In 2018 is Pim de Bruyne teruggetreden als voorzitter waarna Elly Pastoor het stokje van hem heeft overgenomen. Op verzoek van de Ridderlijke Duitsche Orde Balije van Utrecht heeft SUN Groningen het werkterrein uitgebreid naar Drenthe. Van die provincie nemen inmiddels drie gemeenten deel. De naam wordt SUN Groningen en Drenthe. In de tien jaar van haar bestaan heeft SUN Groningen en Drenthe zo’n 3000 aanvragen verwerkt waarvan er 2500 zijn gehonoreerd. Met een totaal uitgekeerd bedrag van € 1.400.000,- komt de gemiddelde uitkering op €560,-. Een mooie prestatie van ‘christenen en atheïsten, socialisten en liberalen, edelen en arbeiders’ die allemaal werken vanuit de gedachte dat hulp niet van toeval afhankelijk mag zijn.
Annemarie de Bie verzorgt een muzikaal intermezzo, gebaseerd op het zojuist vertelde verhaal van Jan en Ernst, getiteld ‘Trek ‘m aan die schoen.
Dan is het woord aan Andries de Jong, oud-directeur van SUN Nederland. Andries maakt van de gelegenheid gebruik om SUN Groningen en Drenthe met het tienjarig bestaan te feliciteren en hij overhandigt hiervoor een klein geschenkje aan Jan en Ernst.
Dan volgt er een bingorondje. Elly Bijlsma van SUN Friesland is de gelukkige winnares.
Alice deelt mee dat Denise Harleman van Collectief Kapitaal vanwege een blessure niet naar Groningen kon komen, maar dat er wel een podcast van zo’n acht minuten beschikbaar is, met als onderwerp uitgangspunten en werk van dit bijzondere initiatief. Een korte samenvatting van de podcast: Collectief Kapitaal is een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) waar enerzijds mensen die iets kunnen missen en anderzijds (werkende) mensen die financiële problemen hebben, zich kunnen melden. Deze eerste categorie stort maandelijks geld in de pot, de tweede categorie krijgt – via een system van verloting – maandelijks een basisinkomen van €1000,- uit de pot. De uitgangspunten zijn ‘vertrouwen, waardigheid en autonomie’. Dit betekent dat de ontvangers niet hoeven te verantwoorden wat men met de ontvangen bedragen doet. Zo beoogt men de solidariteit met de medeburger te vergroten. Armoede kan immers iedereen overkomen. Periodiek onderzoekt Collectief Kapitaal wat deze systematiek doet met zowel de gevers als de ontvangers. Als grote voordelen van deze werkwijze worden de praktische aanpak en de regelluwheid genoemd. Meer informatie is te vinden op de website www.collectiefkapitaal.nl.
Andermaal verzorgt Annemarie de Bie een kort muzikaal intermezzo.
Vervolgens wordt er een complexe casus gepresenteerd van een alleenstaande moeder met drie kinderen. Zij ontvangt een uitkering in het kader van de Participatiewet, met daarbij de gebruikelijke Huurtoeslag en Zorgtoeslag van de Belastingdienst. Verder lopen er tot 1 januari 2024 aflossingsverplichtingen op een lening van de GKB. Deze vrouw ontvangt momenteel €100,- per week aan leefgeld. Dan volgt er een afrekening van €1360,- van de energieleverancier. In deze €1360,- zitten overigens twee achterstallige termijnen begrepen. Een hulpverlener van deze vrouw trekt vervolgens aan de bel bij SUN Groningen en Drenthe. Diverse aanwezigen laten hun licht schijnen op deze casus. De kern van dit verhaal is, dat – hoe complex een situatie soms is of lijkt – SUN Groningen en Drenthe uitzoekt welke noodsituatie zich exact voordoet. Het door de hulpverlener aangevraagde bedrag kan dan ook naar boven of naar beneden worden bijgesteld, zodat er recht gedaan wordt aan de situatie. Overigens wordt opgemerkt, dat er bij de huidige situatie op de energiemarkt veel aanvragen verwacht worden. Er zouden stuwmeren kunnen ontstaan waardoor de aanvragen onmogelijk verwerkt zouden kunnen worden. Bovendien dreigt de situatie dat leniging van andere noden dan wordt verdrongen. Het is aan de centrale overheid om met een structurele aanpak voor deze problematiek te komen.
Dan volgt er nog een kort dankwoord van NIDOS aan SUN Groningen en Drenthe voor de hulp aan kinderen die nu weer bij hun ouders wonen.
Annemarie verzorgt het muzikale slotakkoord waarna Elly de aanwezigen voor hun inzet bedankt en de bijeenkomst sluit.
